به نقل از «ایران آنلاین»

بالکان بازار اقتصادی جذاب برای تجار ایرانی

تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۶۰۲۲۰

روزنامه ایران:  این در حالی است که شاکله اقتصادی و دیگر اشتراکات سیاسی و فرهنگی میان ایران و کشورهای این حوزه، بستر مناسبی را برای به جریان انداختن تعاملات گسترده و همه‌جانبه فراهم کرده است؛ امری که دولت سیزدهم ذیل سیاست خارجی اقتصادمحور خود آن را مورد توجه قرار داده است و در شرایطی که شماری از کشورهای حوزه بالکان از جمله صربستان به‌ تدریج در حال فاصله گرفتن از سیاست وابستگی به کشورهای بزرگ اروپا و امریکا هستند، می‌کوشد از امکان‌های موجود برای توسعه همه‌جانبه روابط با این کشورها بهره ببرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عابد اکبری، کارشناس مسائل اروپا در گفت‌و‌گو با «ایران» به بررسی این مهم پرداخته و تحول در رویکرد ایران در قبال کشورهای حوزه بالکان را در دولت سیزدهم مورد توجه قرار داده است.

کشورهای حوزه بالکان از منظر سیاسی و اقتصادی از چه جایگاهی در مناسبات بین‌الملل بهره‌مند هستند؟
کشورهای غربی شامل امریکا و بسیاری از کشورهای بزرگ اروپا به بالکان و اروپای‌شرقی به‌عنوان یک منطقه استراتژیک نگاه می‌کنند که می‌توانند با نفوذ در آنجا تسلط خود را بر نواحی شرقی‌تر از جمله روسیه و حتی کشورهای اوراسیا بیشتر کنند. 
اروپایی‌ها پیش از جنگ جهانی اول به این ناحیه به‌عنوان یک فضای حیاتی برای خود نگاه می‌کردند. آنها بعد از اینکه توانستند در دوره‌های استعمار و رقابت، نواحی مورد‌نظرشان را در آفریقا و آسیای‌شرقی و مناطق مختلف استراتژیک دنیا تصاحب کنند، در نهایت تنها جایی که باقی مانده بود و جدال‌ها در آنجا آغاز شد و همان جدال‌ها سرمنشأ جنگ‌های اول و دوم جهانی شد، اروپای‌شرقی بود. از این حیث اروپای‌شرقی می‌تواند برای کشورهای مختلف اروپایی و غربی یک جایگاه استراتژیک داشته باشد.

برای جمهوری اسلامی ایران، ابعاد سیاسی و اقتصادی رابطه با کشورهای این حوزه در چه زمینه‌‌هایی تعریف می‌شود؟
ایران همواره به بالکان و اروپای‌شرقی به‌عنوان دروازه ورود به غرب نگاه می‌کند؛ یعنی مشخصاً ایران همواره اروپای‌شرقی را به‌عنوان دروازه ورود به غرب اروپا نگاه می‌کرده است. 
پیش از این، آقای امیرعبداللهیان به‌ طور مشخص تعبیری را درباره اروپای‌شرقی و بالکان به کار بردند و گفتند: «این منطقه بخشی از شرق است که در غرب قرار دارد.» هرچند این یک تعبیر گفتمانی است اما از آنجایی که اروپای‌شرقی از لحاظ گفتمانی و فرهنگی قرابت‌های زیادی با ایران دارد، کشورمان آنها را بخشی از شرق تلقی می‌کند ولی از لحاظ ژئوپلیتیک و حتی از نظر اقتصادی هم می‌تواند به اروپای‌شرقی و به‌ طور مشخص بالکان به‌عنوان دروازه ورود حتی کالاهای ایرانی و تبادلات اقتصادی با اروپا نگاه کند.

چرا با وجود قرابت‌های فرهنگی و حتی دینی بسیار میان ایران و کشورهای این منطقه از جمله صربستان و بوسنی‌وهرزگوین، وجوه همکاری‌های مشترک سیاسی و اقتصادی با این کشورها به‌ طور جدی در سیاست خارجی کشور مورد توجه قرار نگرفته است؟
اگر بخواهیم نگاه کارشناسانه به اقتصاد سیاسی ایران در سال‌های بعد از انقلاب داشته باشیم، باید گفت اولویت‌بندی تبادلات اقتصادی کشور خیلی بر اساس مسائل استراتژیک آن نبوده است؛ در حقیقت ما استراتژی اقتصاد بین‌الملل برای دیپلماسی اقتصادی نداشتیم و به همین دلیل شاهد نوعی عدم تمرکز یا شاید عدم اولویت‌بندی در این تبادلات بوده‌ایم. این در حالی است که اگر می‌خواستیم بر اساس این استراتژی، مسائل اقتصادی خود را در مسائل بین‌الملل دنبال کنیم، شاید باید از این ظرفیت بالقوه خیلی بیشتر از اینها استفاده می‌کردیم.  
اگر بخواهم به یک شاخص اشاره کنم، می‌توان گفت ظرف یک سال گذشته بعد از روی کار آمدن دولت جدید با توجه به تغییر در اولویت‌بندی‌های سیاست خارجی ایران که به‌ وجود آمده است، ایران فقط با صربستان 50 درصد افزایش تبادلات داشته است و به راحتی با یک پیش‌بینی اولیه می‌توان گفت این رقم تا نیمه اول 2023 به 100 درصد افزایش در حجم تبادلات تجاری با این کشور خواهد رسید.

در عرصه اقتصادی چه امکان‌های مشترکی برای تقویت تبادلات دوجانبه ایران با مجموع کشورهای حوزه بالکان وجود دارد؟
اقتصاد ایران با اقتصاد ناحیه بالکان کاملاً یک اقتصاد مکمل است. ظرفیت‌های خوبی در حوزه کشاورزی و انرژی میان ایران و منطقه بالکان وجود دارد. کشورهای این حوزه می‌توانند در زمینه‌های مختلف کشاورزی به ایران کمک کنند و کشورمان هم با توجه به غنایی که در تولید و پخش انرژی در جهان دارد، می‌تواند به رفع آسیب‌پذیری‌ای که بالکان از نظر انرژی دارد، کمک کرده و امنیت انرژی را در این منطقه تکمیل کند. در مجموع اقتصاد دو منطقه کاملاً مکمل است و هیچ نگرانی‌ای بابت توسعه این روابط در میان این کشورها وجود ندارد.

سیاست راهبردی ایران برای ایجاد روابط سیاسی مؤثر با بالکان با تکیه بر چه مؤلفه‌هایی طراحی شده و اجرا می‌شود؟
سیاست دولت سیزدهم، سیاست نگاه به «شرق» است. البته این «شرق» هم در تعبیری از سوی مقام معظم رهبری مورد توجه قرار گرفته و هم در سخنان رئیس‌جمهور در راستای تبیین گزاره‌هایی مطرح شده است که شرق و غرب را از منظر مفهومی و گفتمانی مورد توجه قرار می‌دهد؛ یعنی ایران آماده است تبادلات سیاسی خود را با هر بخشی از جهان که در قبال نظام سلطه استقلال داشته باشد، توسعه دهد. بالکان و به‌طور مشخص‌تر صربستان، از خود ظرفیت‌های استقلال‌طلبانه‌ای در قبال این نفوذ سلطه‌گرانه از سوی نظام سلطه نشان داده است. از این رو در همین یک سال گذشته سفرهای متعددی میان مقامات ایران و صربستان انجام شده است. در ماه‌های اخیر رئیس سازمان توسعه تجارت ایران و آقای علی باقری به صربستان سفر کردند. همچنین آقای رئیسی هم با رئیس‌جمهور صربستان در حاشیه اجلاس سران سازمان ملل دیدار دوجانبه داشتند. مجموع این دیدارها نشان می‌دهد، کشورهای بالکان ازجمله صربستان می‌خواهند نقش مستقل‌تری ایفا کنند. ایران هم متمایل است روابط دیپلماتیک خود را با همه کشورهای مستقل دنیا توسعه دهد، از این حیث معتقدم ظرفیت سیاسی بین دو کشور برای توسعه روابط بسیار بالاست. طبق توافقی که صورت گرفته است، تا قبل از عید نوروز رئیس‌جمهور صربستان به‌عنوان اولین رئیس‌جمهور یک کشور اروپایی به ایران سفر می‌کند و با توجه به زمینه‌سازی‌هایی که در دستور کار دوطرف قرار دارد، انعقاد توافقنامه‌های همکاری مشترک در زمینه‌های مختلف، روابط اقتصادی و سیاسی به شکل جهش‌واری افزایش خواهد یافت.

برخلاف تلاش صربستان برای فاصله گرفتن از سیاست‌های سلطه‌طلبانه بازیگران بزرگ غرب، آلبانی به‌عنوان یکی دیگر از کشورهای مهم این حوزه، تحت نفوذ مستقیم امریکا و شرکای اروپایی‌اش قرار گرفته که این کشور را به محملی برای تقابل با جمهوری اسلامی تبدیل کرده‌اند، این را چطور می‌بینید؟
آلبانی کشوری است که اقداماتش برای ایرانی‌ها تأسف‌برانگیز است. این در حالی است که ایران با آلبانی قرابت‌های فرهنگی بسیار زیادی دارد که از همه کشورهای دیگر بالکان بیشتر است. آلبانی یکی از کشورهایی است که نوروز در یونسکو به نام آن ثبت شده است. ولی امروزه استقلال سیاسی این کشور در حال از بین رفتن است، یعنی در سال‌های گذشته روندی شکل گرفته که به معنای واقعی کلمه استقلال سیاسی این کشور را از بین برده است، به شکلی که یک سری از کشورهای غربی و گروهک‌های سیاسی تروریستی برای هیأت حاکمه این کشور تصمیم‌گیری می‌کنند و همه رفتارهای سیاسی آلبانی بر اساس خواست این کشورها و گروه‌ها شکل می‌گیرد. از این حیث، خیلی تأسف‌برانگیز است که امروز استقلال سیاسی کشوری که از نظر فرهنگی این اندازه به ایران نزدیک است و ایرانی‌ها به مردم آلبانی علاقه‌مند هستند، از دست رفته است. با فرایندی که این کشور طی می‌کند، نمی‌توان چشم‌انداز مثبتی را برای آن تصور کرد.

دولت آقای رئیسی بر روند توسعه همه‌جانبه رابطه با کشورهایی که تا پیش از این خیلی در سیاست خارجی به آنها توجه نشده بود، تمرکز ویژه‌ای کرده است. آیا سفرهای متعدد دیپلماتیک میان مسئولان کشور با کشورهای دارای اولویت را می‌توان فراتر از رفت و آمدهای متعارف دیپلماتیک، در چهارچوب تحقق اهداف سیاسی و دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم ارزیابی کرد؟
دقیقاً اتفاق ویژه‌ای در حوزه سیاست خارجی در دولت سیزدهم رخ داده است. اگر بخواهم یک ارزیابی 20 ساله از سیاست خارجی ایران در یک جمله بگویم، تحولی که در یک سال گذشته اتفاق افتاده این است که ما فراتر از این سفرها و تعاملاتی که برقرار شده است، دارای یک سیاست خارجی دارای اولویت و با برنامه شده‌ایم. مثالی برای تأیید این گزاره می‌آورم؛ آفریقا منطقه‌ای است که امروز در دنیا خیلی از کشورها هدف‌گذاری اقتصادی بسیاری برای آن داشته‌اند. ما طی سال‌های قبل از روی کار آمدن دولت سیزدهم تقریباً هیچ توجهی به آفریقا نداشتیم. در حالی که کشور رقیبی مانند ترکیه در منطقه در 13 سال گذشته بیشتر از 50 سفر در سطح رئیس دولت یا وزیر خارجه به منطقه آفریقا داشته‌اند. خب ما هیچ وقت برای این منطقه برنامه‌ریزی نکرده بودیم حتی در آسیای جنوب‌شرقی. به عنوان مثال کره‌جنوبی تا قبل از اتفاقات سال 2017 جزو سه یا چهار کشور با بیشترین حجم تبادلات اقتصادی با ایران بود، ولی شاهدیم که طی 10 سال قبل از آن، هیچ سفری توسط مقام‌های رسمی ایران به کره‌جنوبی انجام نشده است. بنابراین دولت پیشین نمی‌دانست اولویت‌هایش در تبادلات دیپلماتیک و اقتصادی چیست؛ زیرا درگیر یک سری مسائل در سیاست خارجی بود که تمرکز خود را از مسائل کلیدی دور کرده بود، اما اتفاقی که در یک سال گذشته رخ داده این است که امروزه دولت سیزدهم با وجود همه محدودیت‌های بین‌المللی که توسط نظام سلطه برای کشور به‌وجود آمده است، با برنامه و اولویت‌بندی کارهای خود را پیش می‌برد و این خودش یک اتفاق بسیار امیدوارکننده است و چشم‌انداز روشنی را در عرصه سیاست خارجی نشان می‌دهد.

انتهای پیام/

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: کشورهای حوزه بالکان مورد توجه قرار یک سال گذشته اروپای شرقی اولویت بندی سیاست خارجی دولت سیزدهم رئیس جمهور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۶۰۲۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قالیباف: اگر بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز برنامه ندهد مجلس برنامه خود را ارائه خواهد کرد

به گزارش قدس آنلاین، روز گذشته دومین نشست بررسی مسائل ارزی با حضور محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی، محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی، سید محمد حسینی معاون پارلمانی رییس جمهور، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی، سیدشمس الدین حسینی رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید،  عزت الله اکبری تالارپشتی رئیس کمیسیون صنایع و معادن، حجت الاسلام محمدحسین حسین زاده بحرینی و محسن زنگنه از نمایندگان اقتصاددان مجلس و تعدادی از کارشناسان مرکز پژوهش‌ها در مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

در این نشست، قالیباف با بیان اینکه نباید به ارائه گزارش اکتفا کرد گفت: در نشست قبلی به اندازه کافی گزارش ارائه شد. دوستان دولت باید به طور روشن و شفاف رویکرد رو به جلو برای مدیریت بازار ارز ارائه کنند.

در نشست قبلی به اندازه کافی گزارش ارائه شد. دوستان دولت باید به طور روشن و شفاف رویکرد رو به جلو برای مدیریت بازار ارز ارائه کنندرئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد:  ما دنبال تکرار جلسات نیستیم و جلسه سومی وجود ندارد؛ بنابراین باید در مورد موضوع به جمع‌بندی برسیم و نتیجه نهایی را به صحن علنی ارائه کنیم. در این رابطه با توجه به اصرار نمایندگان برای بررسی موضوع در صحن علنی، به صورت مشخص به نمایندگان گفتم اگر به جمع‌بندی و اتفاق نظر با دولت نرسیم، مجلس خود به جمع‌بندی روشن می‌رسد.

قالیباف با تاکید بر اینکه باید بر روی اصل موضوع بحث و گفت و گو کنیم و در مورد رویکردها، اشکالات و راهکارها به جمع‌بندی برسیم، بیان کرد: واقعیت این است که ناترازی‌ها در قیمت ارز تاثیرگذار است؛ بنابراین نمی‌توان نظام یکپارچه اقتصادی را نادیده گرفت؛ دولت و مجلس باید به این مهم توجه داشته باشند.

وی با بیان اینکه حکمرانی از دو بخش تشکیل می‌شود، گفت: یک بخش تشخیص علمی و دیگری تصمیم سیاسی است؛ تشخیص‌های علمی ما به دلایل مختلف تحت تاثیر تصمیم‌های سیاسی قرار دارد که اگر ترکیب آنها را با هم رعایت کنیم، می‌توانیم مشکلات را حل کنیم اما اگر تشخیص علمی را فدای تصمیم سیاسی کنیم به طور حتم دچار مشکل خواهیم شد. همچنین اگر به تشخیص علمی بدون شرایط سیاسی کشور توجه کنیم با مشکل مواجه خواهیم شد بنابراین تعادل این موضوع مهم است.

حکمرانی از دو بخش تشکیل می‌شود: تشخیص علمی و تصمیم سیاسی؛ تشخیص‌های علمی ما به دلایل مختلف تحت تاثیر تصمیم‌های سیاسی قرار دارد؛ اگر تشخیص علمی را فدای تصمیم سیاسی کنیم به طور حتم دچار مشکل خواهیم شدرویکرد اقتصادی و مدیریتی در موضوع ارز اشکال دارد
همه اختیارها را به رئیس بانک مرکزی دادیم، اما ...

قالیباف با تاکید بر اینکه مجلس در عین اختلاف سلیقه و اختلاف دیدگاه با سیاست‌های ارزی دولت همراهی کرده است، گفت: همه اختیارهای موجود در قانون دائمی را به رئیس بانک مرکزی دادیم و هر چه ایشان در جلسه سران قوا بیان کردند قبول کردیم اما شرایط کنونی نشان می‌دهد که هم رویکرد اقتصادی و هم رویکرد مدیریتی در موضوع ارز دچار اشکال است.

وی با اشاره به تورم کالاهای اساسی که با ارز ترجیحی وارد می‌شوند و تاکید بر ضرورت اصلاح رویکردهای اقتصادی در این زمینه، گفت:  به طور روشن و مشخص امروزه در سیاست‌های ارزی از نگاه اقتصادی دچار مشکل هستیم و طرح جامعی برای رویکرد اقتصادی در ارز وجود ندارد.

قالیباف خطاب به مسئولان اقتصادی حاضر در نشست گفت: ما رویکرد اقتصادی مان در حوزه مدیریتی را اعلام کردیم و تا روز یکشنبه هفته آینده برای دریافت برنامه دولت منتظر می‌مانیم اما اگر برنامه و سیاست ارزی دولت ارائه نشود، مجلس جلسه خواهد گذاشت و طرح خود را ارائه می‌کند.

در این جلسه محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی گزارشی از وضعیت بازار ارز و تحولات اقتصاد کلان کشور ارائه کرد.

همچنین وزیر اقتصاد و  روسای کمیسیون های اقتصادی، صنایع و معادن و جهش و رونق تولید مجلس هم به تشریح راهکارهای خود برای کنترل نرخ ارز پرداختند.

منبع: خبرگزاری ایسنا